همه چیز درباره اینکه سنگ آذرین چگونه به سنگ رسوبی تبدیل می شود
فرآیند تشکیل سنگ رسوبی از سنگ آذرین
سنگ آذرین چگونه به سنگ رسوبی تبدیل می شود؟ پاسخ به این سوال اگرچه در نگاه اول کار سادهای به نظر میرسد، با این حال به علم ویژهای نیاز دارد. تبدیل سنگ آذرین به سنگ رسوبی چندین فرآیند زمین شناسی را به خود اختصاص داده است. سنگهای رسوبی، یکی از رایجترین انواع سنگها در پوسته زمین هستند. این سنگها از رسوباتی تشکیل شدهاند که در طول زمان انباشته و فشرده میشوند. فرآیند تشکیل سنگ رسوبی از سنگ آذرین، دارای سه مرحله اصلی است:
فرسایش: اولین فرآیند تشکیل انواع سنگ رسوبی از سنگ آذرین، فرسایش سنگ است. فرسایش به فرآیندی اشاره دارد که طی آن باد، آب، یخ و سایر عوامل طبیعی، سنگهای آذرین را به ذرات کوچکتر تجزیه میکنند. رودخانهها، نهرها، بادها و یخچالها عوامل فرسایشی هستند که این ذرات کوچک را انتقال میدهند.
حمل و نقل و رسوب: پس از فرسایش برای اینکه بدانید سنگ آذرین چگونه به سنگ رسوبی تبدیل می شود، سراغ مرحله دوم بروید. حمل و نقل رسوب، مرحله دوم فرآیند تشکیل سنگهای رسوبی از سنگهای آذرین است. طی این فرآیند، ذرات رسوب از طریق عوامل طبیعی (آب، باد …) به مکانهای جدید منتقل میشوند. در طول حملونقل ذرات میتوانند با توجه به اندازه و چگالی خود مخلوط و جدا شوند. وقتی سرعت انتقال کاهش پیدا کرد، ذرات رسوب تهنشین شده و در لایهها تجمع می یابند.
تراکم، سیمان سازی و تشکیل سنگ: با گذشت زمان، لایههای رسوبی تحت فشار لایههای بالا فشرده میشوند. همانطور که آنها فشرده میشوند، منافذ بین ذرات به موادِ معدنی محلول در آب پر شده و یک ماتریکس جامد ایجاد میکنند. این فرآیند به عنوان مرحله سیمانسازی سنگ رسوبی شناخته میشود. پس از آن نیز طی یک سری فرآیندهای طولانی، لایههای رسوبِ فشرده به سنگ رسوبی تبدیل میشوند.
مشخصات اصلی انواع سنگ رسوبی
حال که دانستیم سنگ آذرین چگونه به سنگ رسوبی تبدیل می شود، بیایید با مشخصات سنگ های رسوبی آشنا شویم. به طور کلی این سنگ ها دارای چند مشخصه بارز هستند که آن ها را از سایر سنگ های اصلی متمایز می کند. این مشخصات در همه سنگ ها رسوبی به صورت مشترک دیده می شوند. برای آشنایی با برخی از آن ها، توصیه می کنیم ادامه مقاله را مطالعه کنید.
ظاهر مخطط و طبقه بندی شده( امکان تشکیل فسیل): انواع سنگ رسوبی به دلیل تشکیل در لایه های متوالی، غالبا دارای چینه بندیِ قابل مشاهده هستند. چینه بندی قابل مشاهده یعنی اینکه سنگ دارای نوارهای افقی از رسوبات مختلف طی زمان های گوناگون است. این ویژگی باعث شده تا سنگ های رسوبی، حاوی فسیل هایی از گیاهان و جانوران طی زمان های مختلف باشند. این فسیل ها اطلاعات ارزشمندی درباره تاریخچه حیات روی زمین به محققان ارائه می کنند.
بافت دانهای و حساس به آب: انواع سنگ رسوبی معمولا به دلیل تجمع ذرات رسوب، بافت دانه ای یا آواری دارند. این بافت حساسیت سنگ رسوبی را افزایش داده و ظاهری متخلخل در آن ایجاد می کند. این سنگ ها همچنین نسبت به آب حساس بوده و در مقایسه با انواع دیگر سنگ ها راحت تر حل یا فرسایش میشوند. از معروف ترین نمونه سنگ های رسوبی می توان به سنگ کنگلومرا، ماسه سنگ، سنگ نمک و کوکینا اشاره کرد.